Podwykonawstwo czy nielegalna agencja pracy?

10/04/2025

W Republice Czeskiej organy kontrolne koncentrują się na wyszukiwaniu nielegalnych agencji zatrudnienia działających jako usługodawcy. Inspekcja Pracy, badając czy umowa podwykonawcza ukrywa nielegalne zatrudnienie agencyjne, koncentruje się na kluczowych pytaniach i kryteriach. Poniżej przedstawiono główne aspekty i procedury.

Kluczowe pytania podczas kontroli

  1. Rzeczywisty sposób wykonywania pracy
    Inspektorzy sprawdzają, czy faktyczny stan pracy odpowiada formalnemu brzmieniu umowy, tj. czy nie jest to ukryta forma pracy tymczasowej.

  2. Charakter stosunku pracy
    Ocenia się, czy pracownicy podwykonawcy wykonują pracę zależną dla zleceniodawcy, co obejmuje:

    • Pracę zgodnie z instrukcjami zleceniodawcy,

    • Wykonywanie obowiązków w miejscu pracy wskazanym przez zleceniodawcę,

    • Przestrzeganie godzin pracy ustalonych przez zleceniodawcę,

    • Pokrycie kosztów pracy przez zleceniodawcę.

  3. Niezależność podwykonawcy
    Inspektorzy ustalają, czy podwykonawca rzeczywiście ponosi odpowiedzialność za efekty swojej działalności i kontroluje sposób wykonania pracy. Niezależność potwierdza również fakt wykonywania tej samej działalności dla innych klientów – co świadczy o jej rutynowym charakterze.

Kryteria oceny niezależności stosunku umownego

Inspekcja Pracy analizuje następujące elementy, aby określić, czy umowa jest niezależna czy ukrywa zatrudnienie agencyjne:

  1. Przydzielanie zadań roboczych
    Badane jest, kto nadzoruje pracowników podwykonawcy – czy zleceniodawca bezpośrednio kieruje ich działaniami, czy zarządzanie leży wyłącznie w gestii podwykonawcy.

  2. Miejsce wykonywania pracy
    Ocenie podlega, czy praca odbywa się w siedzibie zleceniodawcy (co sugeruje zależność) czy w lokalizacji wybranej przez podwykonawcę.

  3. Ewidencjonowanie czasu pracy
    Sprawdzane jest, czy czas pracy rejestrowany jest według wymogów zleceniodawcy (np. systemy rejestracji obecności) czy jest samodzielnie zarządzany przez podwykonawcę.

  4. Wykorzystywanie narzędzi pracy
    Inspektorzy weryfikują, czy podwykonawca używa własnych narzędzi i sprzętu, czy korzysta z zasobów zleceniodawcy – co może wskazywać na brak niezależności.

  5. Współpraca z pracownikami etatowymi zleceniodawcy
    Analizie podlega integracja pracowników podwykonawcy z zespołami zleceniodawcy oraz poddawanie ich tym samym procedurom nadzoru.

  6. Odpowiedzialność za efekty pracy
    Kluczowe jest, czy podwykonawca ponosi pełną odpowiedzialność za rezultaty. Przeniesienie odpowiedzialności na zleceniodawcę (np. w zakresie kontroli jakości) sugeruje ukryte zatrudnienie.

Dodatkowe działania inspektorów

  • Przeprowadzanie kontroli na miejscu, wywiady z pracownikami oraz analiza dokumentacji współpracy między podmiotami.

  • Skupienie się na łańcuchach umów (np. umowy o dzieło) w strukturach podwykonawczych, które mogą maskować nielegalny wynajem siły roboczej.

Konsekwencje naruszeń

W przypadku udowodnienia nieprawidłowości, Inspekcja Pracy może nałożyć kary do 10 milionów koron czeskich za nielegalne pośrednictwo pracy. Nie tylko nielegalna agencja zatrudnienia, ale także firma, która korzysta z jej usług, może zostać ukarana.


Share