Rozwiązanie stosunku pracy według prawa czeskiego
W Republice Czeskiej stosunek pracy może być rozwiązany kilkoma sposobami i zainteresowane strony mają od tego wywodzące się prawa i obowiązki. Sposoby, którymi może być stosunek pracy rozwiązany to:
- Porozumienie stron
- Wypowiedzenie umowy o pracę
- Natychmiastowe anulowanie
- Anulowanie w okresie próbnym
Jeżeli chodzi o stosunek pracy uzgodniony na czas określony, to może on być zakończony również w upływie umówionego okresu. Pracodawca zobowiązany jest zwrócić uwagę pracownika na fakt, że kończy się okres umówiony, i to przynajmniej z 3-dniowym wyprzedzeniem. Jeżeli pracownik kontynuuje swoją pracę i pracodawca jest tego świadomy, uważa się to za stosunek pracy na czas nieokreślony.
Stosunek pracy może być również zakończony śmiercią pracownika lub pracodawcy.
Porozumienie stron
Stosunek pracy może być rozwiązany za pomocą porozumienia stron, które musi mieć formę pisemną. Kończy się w takim przypadku w dniu, który został ustalony w porozumieniu stron. Nie musi więc być dotrzymany okres wypowiedzenia, który najczęściej w umowie o pracy jest 2-miesięczny.
W niektórych przypadkach pracownikowi należy wypłacić odprawę. Najczęściej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z powodu zmian organizacyjnych lub powodów zdrowotnych. Wysokość odprawy zależna jest od długości trwania stosunku pracy. Jeżeli trwał on mniej niż jeden rok, należy się pracownikowi odprawa w wysokości co najmniej średniego jednomiesięcznego zarobku. Jeśli trwał między 1 a 2 latami, to odprawa musi mieć wysokość co najmniej dwukrotności średniego miesięcznego zarobku, a przy stosunku pracy trwającym ponad 2 lata, pracownikowi należy się trzykrotność średniego miesięcznego zarobku.Wypowiedzenie umowy o pracę
Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę tylko z powodów, które są przewidywane przez prawo, konkretnie w §52 kodeksu pracy (zákoník práce) i powód ten nie może być dodatkowo zmieniany. Pracownik natomiast może wypowiedzieć umowę o pracę z jakiegokolwiek powodu lub nie musi mieć żadnego powodu. Wypowiedzenie musi mieć formę pisemną. Stosunek pracy kończy się w upływie okresu wypowiedzenia, który jest dla pracownika oraz pracodawcy taki sam i musi trwać co najmniej 2 miesiące. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się w pierwszym dniu następnego miesiąca kalendarzowego po dostarczeniu wypowiedzenia, a kończy się z ostatnim dniem właściwego miesiąca kalendarzowego.
Wycofanie wypowiedzenia możliwe jest tylko za zgodą drugiej strony. Wycofanie wypowiedzenia, tak samo jak zgoda na wycofanie, muszą mieć formę pisemną.
Natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę
Natychmiastowo rozwiązać umowę o pracę może pracodawca, tak samo jak pracownik, ale muszą być spełnione warunki przewidywane prawem.
Pracodawca może tak zrobić, jeżeli pracownik jest skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności powyżej roku lub za przestępstwo umyślnie popełnione podczas lub w związku z wykonywaniem zadań roboczych na karę pozbawienia wolności co najmniej 6 miesięcy. Dalej może pracodawca natychmiastowo rozwiązać umowę o pracę, jeżeli pracownik w wyjątkowo surowy sposób naruszy obowiązek, który wynika z przepisów prawa mających zastosowanie do wykonywanej przez niego pracy. W takich przypadkach pracodawca pracownikowi nie wypłaca odprawę.
Pracownik
może natychmiastowo rozwiązać umowę o pracę, jeżeli według sprawozdania
lekarskiego nie może on dalej wykonywać pracy bez poważnego zagrożenia dla
swojego zdrowia i pracodawca w ciągu 15 dni nie pozwoli mu wykonywać inną dla
niego odpowiednią pracę. Kolejną możliwością jest, że pracodawca nie wypłacił
pracownikowi wynagrodzenia do 15 dni po okresie zapadalności.
Anulowanie w okresie próbnym
Pracodawca
oraz pracownik mogą obaj anulować umowę o pracę w okresie próbnym z
jakiegokolwiek powodu, a nawet bez powodu. Wymagana jest forma pisemna. Okres
próbny zostaje przedłużony o przeszkody całodzienne, które uniemożliwiły
pracownikowi wykonywanie pracy.
Obowiązki pracodawcy po rozwiązaniu stosunku pracy
W związku z rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca ma wciąż obowiązki wobec pracownika oraz administracji państwowej, które muszą być spełnione. Między jego najważniejsze obowiązki należy:
- Wydanie pracownikowi świadectwa pracy oraz innych dokumentów, które są przez niego wymagane
- Przesłanie kartoteki emerytalnej
- Zgłoszenie rozwiązania stosunku pracy do właściwej kasy chorych oraz do zakładu ubezpieczeń społecznych