Rejestr beneficjentów rzeczywistych w Czechach

Osoby prawne oraz fizyczne zapisane w rejestrze handlowym zobowiązane są do rejestracji beneficjenta rzeczywistego bez zbędnej zwłoki po takim zapisie. Regulacja rejestracji beneficjentów rzeczywistych została przeniesiona do odrębnego aktu prawnego, ustawy nr 37/2021 Sb. o rejestracji beneficjentów rzeczywistych.

Beneficjent rzeczywisty

Beneficjentem rzeczywistym, według ustawy o rejestracji beneficjentów rzeczywistych, jest każda osoba fizyczna, która ostatecznie posiada lub kontroluje osobę prawną. Według §4 tej ustawy spółkę handlową posiada lub kontroluje ta osoba, która bezpośrednio lub pośrednio poprzez inną osobę:

• posiada udział w spółce lub udział głosowania większy niż 25%
• ma prawo do udziału w zyskach, innym kapitale lub bilansie likwidacyjnym w wysokości ponad 25%
• wywiera ostateczny wpływ na korporację lub korporacje, które indywidualnie lub wspólnie posiadają więcej niż 25% udziałów w korporacji lub wywiera ostateczny wpływ na korporację w inny sposób

Za osobę wywierającą decydujący wpływ uważa się także osobę, która na podstawie własnego uznania, niezależnie od tego, na podstawie jakich faktów prawnych, może bezpośrednio lub pośrednio przez inną osobę doprowadzić do tego, że decyzja najwyższego organu korporacji odpowiada jej woli.

Od 1 października 2022 nie trzeba już przy zapisywaniu beneficjenta rzeczywistego rozróżniać pomiędzy ostatecznym beneficjentem oraz osobą wywierającą ostateczny wpływ. Został już tylko beneficjent rzeczywisty, który w sobie obejmuje oba pojęcia.

Obowiązki związane z rejestracją

Do rejestru wprowadzane są następujące informacje o beneficjencie rzeczywistym:

• imię, nazwisko, adres miejsca zamieszkania, data urodzenia, PESEL lub podobny niepowtarzalny identyfikator, jeśli istnieje, oraz obywatelstwo beneficjenta rzeczywistego,
• wskazanie charakteru statusu beneficjenta rzeczywistego,
• wskazanie wielkości bezpośredniego lub pośredniego udziału beneficjenta rzeczywistego, jeżeli udział ten stanowi podstawę jego statusu,
• wskazanie faktu, z którego wynika status rzeczywistego beneficjenta, jeśli nie jest on oparty na posiadanym udziale,
• opis struktury powiązań, jeśli taka istnieje, w tym informacje w zakresie, o którym mowa w lit. h) oraz i), dotyczące osób prawnych lub porozumień prawnych w strukturze powiązań oraz imiona i nazwiska osób fizycznych działających samodzielnie w strukturze powiązań,
• datę, od której osoba fizyczna jest beneficjentem rzeczywistym,
• datę, do której osoba fizyczna była beneficjentem rzeczywistym,
• nazwę osoby prawnej lub oznaczenie porozumienia prawnego, którego jest beneficjentem rzeczywistym,
• numer identyfikacyjny, jeśli taki istnieje, osoby prawnej lub porozumienia prawnego, którego jest beneficjentem rzeczywistym,
• datę dokonania rejestracji lub automatycznej transkrypcji,
• datę udostępnienia prawidłowych danych
• adnotację o rozbieżności.

Osoba rejestrująca jest również zobowiązana do odnotowania wszelkich kroków podjętych w celu zidentyfikowania beneficjenta rzeczywistego, w przypadku, gdy beneficjent rzeczywisty został zidentyfikowany przez osobę z kierownictwa wyższego szczebla spółki. Powyższe obowiązki obowiązują tak długo, jak długo dana osoba jest beneficjentem rzeczywistym oraz przez 10 lat po ustaniu tego statusu. Informacje na temat beneficjenta rzeczywistego pozostają publicznie dostępne przez co najmniej 5 lat od daty rozwiązania osoby prawnej. Obowiązkiem osoby prowadzącej ewidencję jest zapewnienie zgodności ważnych danych ze stanem faktycznym. Wniosek o rejestrację należy złożyć bez zbędnej zwłoki po zaistnieniu odpowiedniego faktu. Jeżeli osoba rejestrująca nie złoży wniosku o rejestrację w terminie 15 dni od dnia powstania tego obowiązku, wniosek o rejestrację może złożyć każdy, kto wykaże zainteresowanie do zarejestrowania beneficjenta rzeczywistego. W przypadku rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym a zarejestrowanym może sąd po sugestii lub z urzędu nakazać osobie rejestrującej, żeby usunęła nieprawidłowość. Wniosek o wpisanie do rejestru może zostać złożony w formie elektronicznej na zalecanym formularzu z podpisem elektronicznym lub poświadczonym na konwertowanym dokumencie. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające fakty, które mają zostać zarejestrowane, chyba że fakty te można ustalić z systemu informacyjnego administracji publicznej umożliwiającego zdalny dostęp. Opłata sądowa za wpisanie danych do rejestru wynosi w przypadku spółki handlowej 4000 Kč. (około 800 zł).

Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych jest systemem informacyjnym administracji publicznej prowadzonym w formie elektronicznej przez właściwy sąd rejestrowy. Dane każdego podmiotu zobowiązanego prowadzone są w osobnym folderze.

Wykroczenia związane z rejestrem beneficjentów rzeczywistych.

W sprawie rejestru beneficjentów rzeczywistych rozróżniamy 3 możliwe typy wykroczeń. Są to:

• Niezapewnienie rejestracji beneficjenta rzeczywistego, nawet w rozsądnym terminie wyznaczonym przez sąd.
• Niezapewnienie dokonania nowych wpisów nawet w terminie 15 dni od uprawomocnienia się orzeczenia sądu o niezgodności wpisu, jeżeli sąd usunął nieprawidłowe wpisy bez wpisania nowych danych.
• Niezapewnienie niezbędnej współpracy osobie rejestrującej, jeżeli sąd potwierdził naruszenie obowiązków. To wykroczenie może zostać popełnione przez beneficjenta rzeczywistego oraz osobę, przez którą osoba prawna jest posiadana lub kontrolowana.

Sankcje za te wykroczenia są dwojakiego charakteru. Po pierwsze może osoba rejestrująca, beneficjent rzeczywisty lub osoba, przez którą osoba prawna jest posiadana lub kontrolowana zostać ukarana grzywną w wysokości do 500 tys. Kč. (100 tys. Zł.) Drugą możliwością są kary o charakterze prywatnym. Może to być uniemożliwienie wykonywania prawa głosu przez beneficjenta rzeczywistego niezarejestrowanego w rejestrach przy podejmowaniu decyzji przez najwyższy organ spółki, dalej uniemożliwienie wypłaty udziału w zyskach takiemu beneficjentowi rzeczywistemu a także osobie prawnej, której jest rzeczywistym beneficjentem, albo także wykluczenie z procedury przetargowej.